Thơ Sylvia Plath

Sylvia Plath (27/10/1932—11/2/1963) – nữ nhà thơ, nhà văn Mỹ. Người đời thường so sánh thơ của Sylvia Plath với loại “thơ xưng tội”( confessional poetry) của Robert Lowell và W.D. Snodgrass.

Cuộc đời:
Sylvia Plath sinh ở Boston, Massachussets (Mỹ). Lên 8 tuổi mồ côi bố, điều này có ảnh hưởng rất lớn đến tính cách, số phận và sáng tác của S. Plath sau đó. Năm 1955 học xong trường Smith College danh tiếng, S. Plath được nhận học bổng Fulbright và tiếp tục sang Anh học Đại học Cambridge. Năm 1956 lấy chồng – nhà thơ Anh Ted Hughes. Mùa hè năm 1962 họ chia tay nhau. Tháng 2-1963 S. Plath tự tử.

Tác phẩm:
Khi còn sống, S. Plath mới in một tập thơ Colossus (The Colossus, 1960) và tiểu thuyết Lọ chuông (The Bell Jar, 1963) với bút danh Victoria Lucas. Sau khi mất, các tập thơ:Ariel (Ariel, 1965), Đi qua nước (Crosing the Water, 1971), Cây mùa đông (Winter Trees, 1972) được xuất bản. Nhà thơ Ted Hughes – chồng cũ của S. Plath tập hợp và in Tuyển tập thơ (Collected Poems) năm 1981. Năm sau, 1982 được trao giải Pulitze – một điều hiếm thấy trong lịch sử của giải thưởng vốn chỉ trao cho những người còn sống. Sylvia Plath được coi là một nhà thơ nữ đặc sắc của Mỹ trong thế kỷ XX.

Một số bài thơ

BẢN TÌNH CA CỦA CÔ GÁI ĐIÊN

(Mad girl's love song)

Nhắm mắt lại, cả thế giới lụi tàn

Mở mắt ra, tất cả hồi sinh lại

(Em cứ ngỡ rằng em đã nghĩ ra anh).

Những ngôi sao với màu đỏ và xanh

Dưới trời hoàng hôn tối đen như mực

Nhắm mắt vào, cả thế giới lụi tàn.

Mơ thấy anh làm bùa phép trên giường

Hát và hôn như cuồng điên mất trí

(Em cứ ngỡ rằng em đã nghĩ ra anh)

Cả cơn nóng địa ngục và Thượng Đế không còn

Biến mất hết cả thần tiên, quỷ sứ

Nhắm mắt vào, cả thế giới lụi tàn.

Tưởng anh quay về như đã hứa với em

Thời gian trôi, và rồi em quên lãng

(Em cứ ngỡ rằng, em đã nghĩ ra anh).

Giá mà yêu chim sấm thay vì anh

Mỗi xuân về chim còn quay trở lại.

Nhắm mắt vào cả thế gian tàn lụi

(Em cứ ngỡ rằng em đã nghĩ ra anh).

Mad girl's love song

“I shut my eyes and all the world drops dead;
I lift my lids and all is born again.
(I think I made you up inside my head.)

The stars go waltzing out in blue and red,
And arbitrary blackness gallops in:
I shut my eyes and all the world drops dead.

I dreamed that you bewitched me into bed
And sung me moon-struck, kissed me quite insane.
(I think I made you up inside my head.)

God topples from the sky, hell's fires fade:
Exit seraphim and Satan's men:
I shut my eyes and all the world drops dead.

I fancied you'd return the way you said,
But I grow old and I forget your name.
(I think I made you up inside my head.)

I should have loved a thunderbird instead;
At least when spring comes they roar back again.
I shut my eyes and all the world drops dead.
(I think I made you up inside my head.)”

GƯƠNG

(Mirror)

Tôi bằng bạc. Tôi không thành kiến, mà chính xác
Nhìn thấy thứ gì, hấp thụ hết vào gương
Như vốn có – không bị phủ mờ bởi ghét và thương
Tôi không dữ dằn, tôi chỉ yêu sự thật.
Con mắt của Chúa, con mắt trong bốn góc
Thường suy tư, nhìn đối diện bức tường
Bức tường hồng vấy bẩn. Tôi nhìn, tôi suy ngẫm
Tường là một phần của trái tim. Nhưng tường run bắn
Bóng tối và mặt người làm cho cách biệt thường xuyên.

Tôi là mặt nước hồ. Phụ nữ cúi trên gương
Họ nhìn vào tôi để tìm ra con người thật
Rồi hướng về nến và trăng – những kẻ chuyên lừa lọc
Tôi nhìn thấy lưng nàng và phản chiếu trong gương
Phụ nữ khóc lên, hai bàn tay phụ nữ run run
Phụ nữ cần gương. Phụ nữ đi rồi trở lại
Mỗi buổi sáng khuôn mặt hiện trước gương từ bóng tối
Phụ nữ chìm trong gương cả thiếu nữ, cả khi đà luống tuổi
Ngày lại ngày đứng trước gương như con cá khủng khiếp vô cùng.

Mirror

I am silver and exact. I have no preconceptions.
What ever you see I swallow immediately
Just as it is, unmisted by love or dislike.
I am not cruel, only truthful---
The eye of a little god, four-cornered.
Most of the time I meditate on the opposite wall.
It is pink, with speckles. I have looked at it so long
I think it is a part of my heart. But it flickers.
Faces and darkness separate us over and over.

Now I am a lake. A woman bends over me,
Searching my reaches for what she really is.
Then she turns to those liars, the candles or the moon.
I see her back, and reflect it faithfully.
She rewards me with tears and an agitation of hands.
I am important to her. She comes and goes.
Each morning it is her face that replaces the darkness.
In me she has drowned a young girl, and in me an old woman
Rises toward her day after day, like a terrible fish.

CÂY ANH TÚC THÁNG MƯỜI

(Poppies in October)

Ngay cả mây trời sáng nay cũng không sai nổi váy

Không có người phụ nữ ở trong xe cấp cứu
Trái tim đỏ của nàng ánh lên áo khoác đến sững sờ –

Tặng vật của tình yêu
Tự ý và dứt khoát
Dưới trời

Cháy như lửa và nguôi
Thán khí bừng trong đôi mắt
Lờ đờ dưới vành mũ quả dưa.

Ôi, lạy Chúa, ta là ai
Sẽ kêu lên những lời đã muộn
Trong rừng băng, trong bình minh của những bụi thỉ xa.

Poppies in October

Even the sun-clouds this morning cannot manage such skirts.
Nor the woman in the ambulance
Whose red heart blooms through her coat so astoundingly --

A gift, a love gift
Utterly unasked for
By a sky

Palely and flamily
Igniting its carbon monoxides, by eyes
Dulled to a halt under bowlers.

O my God, what am I
That these late mouths should cry open
In a forest of frost, in a dawn of cornflowers.

KHÚC HÁT BAN MAI

(Morning song)

Tình yêu dẫn dắt anh như chiếc đồng hồ vàng
Bà mụ vỗ vào chân, vào tiếng kêu của anh
Chiếm chỗ của mình trong từng nguyên tố.

Những lời vang lên đón chào anh. Bức tượng mới
Trong bảo tàng, anh trần truồng che chở
Bóng của chúng tôi. Quanh anh như những bức tường.

Em sẽ là mẹ của anh, không hơn
Một đám mây tan trong gương, phản chiếu
Trong bàn tay của gió sự ra đi chầm chậm của mình.

Hơi thở của anh như sâu bướm suốt đêm
Nhấp nháy giữa hoa hồng, và em tỉnh giấc
Nghe tiếng rì rào của biển chốn xa xăm.

Một tiếng kêu, em suýt ngã xuống từ giường
Như một con bò sữa trong chiếc áo đêm
Miệng anh mở như miệng mèo. Hình vuông cửa sổ

Có màu trắng, nuốt những ngôi sao. Còn anh thử
Nắm bàn tay của bao nhiêu câu chữ
Những nguyên âm sạch vẫy vùng như những quả bóng giữa không trung.

Morning song

Love set you going like a fat gold watch.
The midwife slapped your footsoles, and your bald cry
Took its place among the elements.

Our voices echo, magnifying your arrival.  New statue.
In a drafty museum, your nakedness
Shadows our safety.  We stand round blankly as walls.

I'm no more your mother
Than the cloud that distills a mirror to reflect its own slow
Effacement at the wind's hand.

All night your moth-breath
Flickers among the flat pink roses.  I wake to listen:
A far sea moves in my ear.

One cry, and I stumble from bed, cow-heavy and floral
In my Victorian nightgown.
Your mouth opens clean as a cat's.  The window square

Whitens and swallows its dull stars.  And now you try
Your handful of notes;
The clear vowels rise like balloons.

TÌNH ĐỊCH

(The rival)

Nếu trăng mỉm cười, trăng cũng giống như cô
Cô cũng gây ấn tượng như trăng, y hệt
Ấn tượng của một cái gì đó đẹp, nhưng hủy diệt
Đều là những kẻ ưa gom ánh sáng về mình
Miệng trăng làm khổ đời, còn miệng cô thản nhiên.

Làm mọi thứ trở thành đá, là tài năng đầu tiên
Của cô ở đây, còn tôi thấy mình trong lăng mộ
Gõ ngón tay trên bàn cẩm thạch, cô tìm thuốc lá
Hằn học như phụ nữ nhưng không cáu bẳn bực mình
Rồi thốt ra một điều gì có chứng cớ hiển nhiên.

Trăng cũng lăng mạ những thần dân của mình
Nhưng giữa ban ngày trăng quả là lố bịch
Sự bất mãn của cô ở trong bàn tay khác
Xuyên qua đường bưu điện, vẻ quyến rũ thường xuyên
Trắng và trong, nhưng như thán khí lan truyền.

Không ngày nào không nghe về cô những cái tin
Có thể cô đi dạo ở châu Phi, nhưng nghĩ về tôi đấy.

The rival

If the moon smiled, she would resemble you.
You leave the same impression
Of something beautiful, but annihilating.
Both of you are great light borrowers.
Her O-mouth grieves at the world; yours is unaffected,

And your first gift is making stone out of everything.
I wake to a mausoleum; you are here,
Ticking your fingers on the marble table, looking for cigarettes,
Spiteful as a woman, but not so nervous,
And dying to say something unanswerable.

The moon, too, abuses her subjects,
But in the daytime she is ridiculous.
Your dissatisfactions, on the other hand,
Arrive through the mailslot with loving regularity,
White and blank, expansive as carbon monoxide.

No day is safe from news of you,
Walking about in Africa maybe, but thinking of me.

NGÀY THỨ HAI MUÔN THUỞ

(The everlasting Monday)

Anh sẽ là ngày thứ Hai muôn thuở
Và sẽ đứng trong trăng.

Người trăng đứng trong vỏ bọc của mình
Thích ẩn mình sau đống củi
Ánh sáng rơi như phấn và lạnh lẽo
Trên vải trải giường.
Răng đập vào nhau giữa những đỉnh bệnh phong
Và những miệng hoả diệm sơn đã tắt.

Nó cũng chống lại thứ đen ngòm giá buốt
Có thể chặt củi mà chẳng nghỉ ngơi
Cho đến một khi cái bóng ma của mặt trời
Chưa bị phòng sáng của nó làm cho mờ nhạt
Còn bây giờ công việc của địa ngục ngày thứ Hai trên quả cầu trăng
Không còn lửa, bảy biển lạnh trói vào mắt cá của chân.

The everlasting Monday

Thou shalt have an everlasting
Monday and stand in the moon.

The moon's man stands in his shell,
Bent under a bundle
Of sticks. The light falls chalk and cold
Upon our bedspread.
His teeth are chattering among the leprous
Peaks and craters of those extinct volcanoes.

He also against black frost
Would pick sticks, would not rest
Until his own lit room outshone
Sunday's ghost of sun;
Now works his hell of Mondays in the moon's ball,
Fireless, seven chill seas chained to his ankle.